Na gorąco

Urke: złodziej i pisarz z Wizny!

Afisz zapraszający na odczyt Urke Nachalnika pt. „Niziny i wyżyny społeczeństwa” w Łodzi. Wielkie nazwisko Nachalnik (po polsku oraz w jidisz), poniżej mniejszym drukiem tezy odczytu: „1) Przestępcy na najwyższych stanowiskach społecznych. 2) Literatura kryminalna. 3) Kobieta, jako bodziec do przestępstwa. 4) Kobiety – przestępczynie. 5) Głód, jako wieczny dyktator przestępstw. 6) Tragedja życia złodzieja. 7) 4 kategorje przestępców. 8) Życie seksualne w więzieniu. 9) Samobójstwo w więzieniu. 10) Czy kara więzienia jest skuteczna? 11) Czy przestępca ma poczucie winy i kary? 12) Czy możliwa jest skrucha u złodzieja? Bilety od 75 gr. do 3 zł. już do nabycia w kasie Filharmonji”

„Gdy ktoś podźga nożem kolegę po fachu na wolności, nikt się do tego nie wtrąca; jest to rzecz prywatna. Ale jeśli jeden drugiego wyda w ręce policji, stawiają go przed dintojrą i nieraz zostaje skazany na karę śmierci”, pisał Urke Nachalnik, a właściwie Icek Boruch Farbarowicz, sławny przedwojenny złodziejaszek, pisarz i poeta.

Urke Nachalnik to gangsterski i literacki pseudonim Icka Farborowicza. „Urke” znaczy po rosyjsku „recydywa”, ksywę „Nachalnik” nadali mu koledzy z więzienia.

Był synem bogatego młynarza z Wizny, gdzie urodził się w 1897 roku. Rodzice chcieli, aby został rabinem i posłali go w 1910 r. do jesziwy w Łomży, a następnie w Bychowie nad Dnieprem. Porzucił on jednak naukę i został złodziejem. Pierwszy raz trafił do więzienia w Moabicie w 1916 r. Przy pomocy pięknej kobiety udało mu się uciec do Warszawy, w której upodobał sobie ulicę Krochmalną. Dobrze się tu bawił, miał rozliczne kontakty, nadal kradł i dokonywał rozbojów. W 1919 roku trafił do więzienia na Mokotowie. Tutaj nauczył się polskiego, zaczytywał się w Sienkiewiczu. W sumie w więzieniach przesiedział 15 lat. Pierwsze wiersze opublikował w „Głosie Więźnia”, czyli periodyku aresztu śledczego. W 1920 r. wysłał do Wydawnictwa Rój, prowadzonego przez Melchiora Wańkowicza, maszynopis powieści pt. „Miłość przestępcy”. Wańkowicz nie był zachwycony dziełem, namówił jednak Nachalnika do napisania autobiografii.

W roku 1930 wydał „Życiorys własny przestępcy”. Z dedykacją: „Wszystkim tym, których los zepchnął w otchłań wyrzutków społeczeństwa, a którzy dążą ku poprawie, pracę tę poświęcam. Autor”.

Katarzyna Skorpion

Całość w wydaniu papierowym i e-kontakty od czwartku, 27 marca

Zdjęcie z konkursu

Przebój

Masters - Szukam dziewczyny (Official Video)